kontakt@pozatrasa.pl
+48 22 350 73 46

Teheran Ambasada USA

Teheran „Gniazdo Szpiegów” – Była ambasada USA w Iranie

Teheran to ogromne miasto leżące u stóp masywu górskiego Elburs. To tu zazwyczaj rozpoczyna się podróż przez Iran. Teheran nie jest miastem, w którym warto spędzać więcej niż kilka dni, jednak jest w nim kilka miejsc, które należy odwiedzić i zainteresować się ich historią. Takim jest dawna ambasada amerykańska, przykuwająca uwagę wydarzeniami sprzed lat.

W początkach rewolucji Chomeiniego ambasadę USA nazywano „gniazdem szpiegów” i „jaskinią wywiadu”. Budynek znajduje się w centralnej części Teheranu i łatwo tam dotrzeć. W okolicy jest wielki mural z napisem „Down with USA”. Obecnie budynek ambasady zajmowany jest prze grupę milicji. Cały mur otaczający byłą ambasadę pokryty jest malowidłami – włącznie z portretem Statuy Wolności, która ma trupią głową oraz antyamerykańskimi napisami, wykonanymi w większości zapewne jeszcze podczas rewolucji.

Ambasada USA w Teheranie

Tuz obok znajduje się sklepik propagandowy prowadzony przez Komitet Rewolucji Islamskiej. Zainteresowani mogą w nim nabyć cały zestaw zdjęć Chomeiniego, jego następców oraz wszelkich innych Imamów. Wygląda to niczym historyczna lektura z podstawówki – „Poczet królów polskich”. Półki w sklepie wprost uginają się pod ciężarem dzieł koranicznych, flag, strojów, zdjęć Mekki oraz innych świętych miejsc islamu. Istna muzułmańska liturgiczna dewocjonalia mieszająca się z ciemną stroną religii czyli propagandą i ideologią – tym co odpowiada za większość zła współczesnego świata.

Teheran

Sprawa ambasady to dla USA swoiste memento. Amerykanie zapewne woleliby nie wracać do wydarzeń z 4 listopada 1979 r. W tym dniu uzbrojeni studenci irańscy zaatakowali ich placówkę dyplomatyczną, domagając się między innymi powrotu do Iranu Szacha Pahlaviego. Uwięziono w niej 66 zakładników, w tym 53 obywateli USA. Ich gehenna trwała 444 dni. Jakby tego było mało, próba odbicia zakładników okazała się jedną z najbardziej kompromitujących porażek w historii Ameryki i jej służb specjalnych. Akcja odbicia zakładników nazywała się „Orli Szpon”. W kwietniu 1980 r. w wyniku błędnych działań oraz burzy piaskowej, oddział Delta Force zamiast odbić zakładników, w wyniku kolizji stracił ośmiu własnych członków.

Ambasada USA w Teheranie

„Z terrorystami się nie negocjuje!” –  to znane powiedzenie. Jednak w konflikcie tym, chodziło o coś więcej niż o sam terroryzm. Układ był klarowny i niezwykle transparentny– być może nie każdy zdaje sobie z tego sprawę. Iran chciał jednego człowieka, w zamian oddawał wszystkich 53 zakładników Ameryce. Sprawę można było zamknąć w jeden dzień, jednak Ameryka tego nie chciała, więc dramat zakładników trwał 444 dni. Chodziło o przebywającego w Ameryce ostatniego z dynastii Pahlawich – Szacha Iranu, który przekazał kontrole nad całością bogactw Iranu Brytyjczykom i Amerykanom. Chomeini uważał go – zresztą słusznie – za zdrajcę narodowych interesów i marionetkę Ameryki. Szach był znienawidzony przez Chomeiniego, który chciał osadzić go w irańskim więzieniu lub zwyczajnie powiesić. Można nie zgadzać się z takim postawieniem sprawy przez Chomeiniego i mieć inne poglądy odnośnie aresztowań, ale akurat racji w sprawie tego co robił były szach w Iranie nie sposób Chomeiniemu odmówić.

Dziś teren wokół byłej ambasady jest bardziej spokojny. Spacerując przez pobliski park można zostać uraczonym herbatką przez wiecznie pikietujących w tej okolicy Irańczyków. Czasem można też zjeść z nimi coś wprost z grilla. W okolicy znajdują się również tak zwane parki gimnastyczne, gdzie kobiety w czarnych czadorach ćwiczą swe muskuły na urządzeniach sprawnościowych. To dość osobliwy widok, niemal jak z innej planety.

Teheran

Malowidła na pobliskiej ścianie głoszące śmierć Ameryce, dziś mają się nijak do tego co dzieje się w Iranie. Może robią one wrażenie na przyjezdnych, jednak nie na mnie. To takie prężenie muskułów mające swe początki w niedalekiej przeszłości. Dziś to jedynie grafika na ścianie i zwykły kolorowy mural będący dobrym tłem do zdjęcia z podróży. Powszechnie przecież wiadomo w Iranie – że od lat Amerykę tutaj bardziej się kocha niż nienawidzi.

Teheran Iran – Szczegóły i programy wypraw do Iranu znajdują się stronie wyprawy 1 lub wyprawy 2. O Iranie czytaj w naszych artykułach: Iran Kerman,  Isfahan Iran, Iran HafezIran Pustynia Lut,  Iran i Irańska taqija i tarof – czym są?,  Klucz do zrozumienia dzisiejszego Iranu: wojna z Irakiem,  Meszhed. Jak wygląda święte miasta Iranu?,  Jazd – czym jest pogrzeb powietrzny?,  Teheran – światowa metropolia czy bezduszny moloch?,  Iran. Kaluty i pustynia Dasz-E Lut,  Iran: ofiara czarnego PR Polityki

Autor: Łukasz Odzimek